Trong bối cảnh toàn cầu hướng tới giảm phát thải và phát triển bền vững, Việt Nam đang có những bước tiến đáng kể nhưng cũng đối mặt không ít thách thức từ các diễn biến quốc tế:
- Gần đây, tại Việt Nam đã có một sự bùng nổ trong lĩnh vực công trình xanh, nhờ vào sự ủng hộ từ các doanh nghiệp nội địa. Các công ty đang đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng xanh, không chỉ để cải thiện hình ảnh bền vững mà còn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về các sản phẩm và dịch vụ thân thiện môi trường, khẳng định cam kết với mục tiêu Net Zero và phát triển bền vững. (Nguồn: Người Quan Sát)
- Trong một động thái bất ngờ, Mỹ đã quyết định rút khỏi các cuộc đàm phán liên quan đến thuế carbon trong lĩnh vực vận tải biển. Quyết định này có thể tác động lớn đến các cuộc thương lượng môi trường toàn cầu và đặt ra câu hỏi về cam kết của Mỹ đối với các nỗ lực chung nhằm giảm thiểu biến đổi khí hậu. (Nguồn: VnExpress)
- Các nước đang phát triển đã bày tỏ sự thất vọng với mức thuế carbon dự kiến áp dụng cho ngành vận tải hàng hải, cho rằng mức thuế này chưa đủ tham vọng để đạt mục tiêu khí hậu. Phản ứng này nhấn mạnh sự cần thiết phải cân bằng giữa mục tiêu môi trường và lợi ích kinh tế của các quốc gia, đặc biệt là các nước đang phát triển. (Nguồn: Earth.org)
Bùng nổ công trình xanh tại Việt Nam và Đóng góp vào Mục tiêu Net Zero
Tác động tích cực

- Đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh không chỉ giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh bền vững mà còn góp phần trực tiếp vào việc giảm lượng khí thải carbon. Điều này hoàn toàn phù hợp với Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu và các mục tiêu tăng trưởng xanh dài hạn.
- Các dự án thân thiện với môi trường tạo điều kiện thuận lợi để thu hút nguồn vốn đầu tư quốc tế. Đặc biệt là từ các quỹ tài chính khí hậu hoặc thông qua phát hành trái phiếu xanh.
- Sự phát triển công trình xanh thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng và xây dựng nền kinh tế bền vững. Đồng thời, nó cũng nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh các yêu cầu về tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) ngày càng gia tăng.
Thách thức cần đối mặt
- Nguồn lực tài chính để nhân rộng các dự án công trình xanh vẫn là một thách thức lớn. Khu vực công hiện chỉ đáp ứng được một phần nhỏ trong tổng nhu cầu đầu tư ước tính lên tới 368 tỷ USD cho đến năm 2040.
- Sự thiếu hụt nguồn nhân lực có chuyên môn cao trong lĩnh vực thiết kế và xây dựng bền vững có thể ảnh hưởng đến tiến độ triển khai và chất lượng các dự án.
Tác động từ việc Mỹ rút khỏi đàm phán Thuế Carbon Vận tải biển
Tác động đối với Việt Nam

- Là một quốc gia có tỷ trọng xuất khẩu lớn qua đường biển, Việt Nam có thể đối mặt với chi phí vận chuyển hàng hóa tăng cao nếu thiếu một cơ chế định giá carbon toàn cầu thống nhất. Việc Liên minh châu Âu (EU) hay các khu vực khác áp dụng thuế carbon riêng lẻ có thể gây bất lợi.
- Điều này tiềm ẩn nguy cơ làm giảm sức cạnh tranh của các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như dệt may, thủy sản, trên thị trường quốc tế. Hiểu rõ các cơ chế như CBAM (Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon) của EU là rất quan trọng.
- Sự thiếu nhất quán trong cam kết toàn cầu về giảm phát thải cũng đặt ra thách thức cho chiến lược dài hạn của ngành logistics Việt Nam trong việc hướng tới mục tiêu trung hòa carbon và áp dụng các giải pháp giảm phát thải hiệu quả.
Phản ứng về Thuế Carbon Hàng hải và Ý nghĩa đối với Việt Nam
Ý nghĩa đối với Việt Nam

- Nếu mức thuế carbon không được điều chỉnh một cách hợp lý hoặc thiếu các cơ chế hỗ trợ tài chính đủ mạnh cho các quốc gia dễ bị tổn thương như Việt Nam, chi phí nhập khẩu nguyên vật liệu và xuất khẩu thành phẩm có thể tăng đáng kể.
- Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để Chính phủ Việt Nam chủ động thúc đẩy việc sử dụng các loại nhiên liệu sạch hơn trong ngành vận tải biển nội địa. Các biện pháp hỗ trợ kỹ thuật hoặc ưu đãi tài chính có thể giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt hơn trước những thay đổi tiềm tàng ở cấp độ quốc tế và nắm bắt cơ hội từ thị trường carbon tự nguyện và bắt buộc.
Thách thức lớn nhất
Việc cân bằng giữa việc tuân thủ các quy định quốc tế về môi trường và bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics và xuất nhập khẩu tại Việt Nam.
Góc nhìn và Định hướng
Việt Nam đang cho thấy nỗ lực tận dụng xu hướng “xanh hóa” toàn cầu để vừa thực hiện cam kết Net Zero, vừa nâng cao vị thế kinh tế thông qua phát triển bền vững. Việc thúc đẩy công trình xanh và tham gia vào các cơ chế tài chính khí hậu như thị trường tín chỉ carbon hay trái phiếu xanh là những bước đi chiến lược.
Tuy nhiên, bối cảnh quốc tế với những diễn biến phức tạp, như quyết định của Mỹ hay các phản ứng đa chiều về thuế carbon hàng hải, đặt ra những thách thức không nhỏ. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để Việt Nam tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng linh hoạt, tăng cường khả năng chống chịu và thích ứng với các biến động từ bên ngoài, hướng tới một tương lai carbon thấp và bền vững hơn.
Nguồn tham khảo
- https://daidoanket.vn/viet-nam-trong-hanh-trinh-net-zero-10303177.html
- https://vietnamplus.vn/phat-trien-thi-truong-carbon-buoc-di-chien-luoc-cua-viet-nam-huong-toi-net-zero-post1026921.vnp
- https://mae.gov.vn/bien-doi-khi-hau/cac-cong-cu-cat-giam-khi-thai-trong-nganh-hang-hai-17885.htm
- https://thesaigontimes.vn/cac-nuoc-bat-dong-ve-ke-hoach-xanh-hoa-van-tai-bien/
- https://vneconomy.vn/phat-trien-thi-truong-carbon-gop-phan-nang-cao-nang-luc-canh-tranh-cua-doanh-nghiep-viet-nam.htm
Tìm hiểu ngay dịch vụ đo lường, quản lý phát thải bằng AI & các giải pháp chuyển đổi số cho nền kinh tế xanh
Cộng đồng chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và kết nối các cá nhân, doanh nghiệp tiên phong trong giảm phát thải, quản lý carbon và phát triển bền vững tại Việt Nam